Περίπου μέσα με τέλη της δεκαετίας του 1970 μεταφέρθηκε, ως σίριαλ στη μικρή οθόνη το αριστούργημα του Νίκου Καζαντζάκη «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται». Η σειρά έτυχε μεγάλης αποδοχής απ’ τον κόσμο.
Σε μικρά χωριά, όπως κι αυτό απ’ το οποίο κατάγομαι, μου έλεγαν οι παλιότεροι, την ώρα της προβολής μαζεύονταν σε όποιος σπίτι είχε τηλεόραση –μεγάλη πολυτέλεια για κείνη την εποχή – για να δουν τη σειρά. Την ίδια ώρα οι παπάδες των χωριών, μπορεί και κατ’ εντολή της οικείας μητρόπολης, χτυπούσαν τις καμπάνες για να ξορκιστεί το κακό που έφερνε η προβολή του σίριαλ στο χωρίο. Κι εκτός απ’ τις καμπάνες, σε πολλές τον περιπτώσεων χτυπούσαν και τις πόρτες των συγχωριανών τους, παραβιάζοντας ακόμη και το άσυλο της οικίας και έμπαιναν κι έκλειναν ή έσπαζαν και τηλεοράσεις.
Σκηνές απείρου κάλλους και μεσαιωνικού «μεγαλείου» εκτυλίχθησαν και σε πολλούς κινηματογράφους της χώρα το 1988 που προβαλλόταν η ταινία του Μάρτιν Σκορτσέζε «Ο τελευταίος πειρασμός» πάλι βασισμένη στο ομότιτλο βιβλίο του Καζαντζάκη. Ρασοφόροι με σταυρούς και αγιαστούρες μπούκαραν μέσα στους κινηματογράφους και αφόριζαν και χτυπούσαν όποιον έβρισκαν μπροστά τους.
Ποιος επίσης μπορεί να ξεχάσει τους αφορισμούς του ..αγίου μισάνθρωπου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτη κατά τα γυρίσματα της ταινίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Το μετέωρο βήμα του Πελαργού». Ποιος επίσης μπορεί να ξεχάσει το κάψιμο αντιτύπων του βιβλίου «Μ η στην νιοστή» του Μίμη Ανδρουλάκη από φανατικά ακροδεξιά και παραθρησκευτικά στοιχεία.
Εδώ αξίζει πιστεύω να κάνω αναφορά και σε ένα περιστατικό όταν ήμουν μαθητής της Β’ Λυκείου περίπου στα τέλη της δεκαετίας του ΄90. Η κοσμοκαλόγρια θεολόγος μας, μας μοίρασε μέσα στη τάξη ένα βιβλιαράκι, προφανώς κάποιου ιερωμένου, «Ροκ μουσική, σκοτεινές δυνάμεις και σατανισμός». Τα περισσότερα παιδιά μέσα στην τάξη αφήσαμε το βιβλίο επιδεικτικά πάνω στην έδρα και βγήκαμε έξω. Αποτέλεσμα βρεθήκαμε στον Λυκειάρχη με το ερώτημα της τριημέρου αποβολής. Αν και συντηρητικός ο Λυκειάρχης, θεώρησε αστειότητα το όλο θέμα και μας είπε να επιστρέψουμε κανονικά στα μαθήματα.
Γιατί τα αναφέρω όλα αυτά;
Τα αναφέρω για να πω, πως το περιστατικό στην Εθνική Πινακοθήκη δεν με εξέπληξε καθόλου. Στη χώρα που ο θρησκευτικός φανατισμός είναι μια καθημερινή πραγματικότητα, η ελευθερία της έκφρασης δεν είναι παρά μόνο ο ευσεβής πόθος και μια ουτοπία, όλων όσων αποφασίσαμε έστω και λίγο να ανοίξουμε το μυαλό μας και να ξεφύγουμε απ’ τον φανατισμό και τη μισαλλοδοξία.
Οι ρίζες του κακού είναι βαθιές γιατί είμαστε μια χώρα που στην ουσία δεν την άγγιξε αυτό που λέμε διαφωτισμό. Η επανάσταση ήταν μόνο εθνικοαπελευθερωτική και δεν οδήγησε στην διαφώτιση και την πολιτική χειραφέτηση του λαού. Η Εκκλησία που την πολέμησε κοίταξε, αφού δεν μπόρεσε να την σταματήσει, να την οικειοποιηθεί αμέσα. Εθνικό δεν έγινε το αληθές αλλά ο μύθος. Κρυφό σχολειό, Αγία Λαύρα κλπ. Έτσι ένας μεσαιωνικός θεσμός, όπως και στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, έτσι και στο σύγχρονο Ελληνικό κράτος συνέχισε να αποτελεί βασικό πυλώνα και κέντρο εξουσίας.
Βαθιές οι ρίζες του κακού λοιπόν. Πρέπει όμως να τις σπάσουμε, αν δεν θέλουμε σε λίγο να δούμε ανθρώπους να καίγονται στην πυρά. Κι εδώ να τονίσω, μην μας παραμυθιάζουν πως αυτά τα έκαναν μόνο οι Καθολικοί. Πάνω σε πυρακτωμένα ταψιά βασάνιζαν και σκότωναν οι ορθόδοξοι βυζαντινοί, Παυλικιανούς, Βογομίλους και άλλους που θεωρούνταν αιρετικοί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου